เพาะเมล็ดถั่วพุ่ม

เพาะเมล็ดถั่วพุ่ม

เพาะเมล็ดถั่วพุ่ม

เป็นเมล็ดถั่วพุ่มที่เก็บมาจากต้นที่ปลูกจากเมล็ดผักซองที่ขายทั่วไปตามห้าง

มีหลายคนบอกว่า ผักซองจะเอามาปลูกต่อไม่ได้ หรือถึงจะปลูกต่อได้ ผลผลิตก็ไม่งอกงาม แต่ผมไม่เชื่ออย่างเขาหรอกนะ

ผมเชื่อว่าทุกสิ่งเปลี่ยนแปลงได้เสมอ โดยไม่มีข้อจำกัดอย่างที่ว่ามาก่อนหน้านี้เลย ยกตัวอย่างชีวิตผมเองก็ได้ เกิดมาในครอบครัวนี้ เขาก็ไม่ได้สนใจธรรมะอะไรกันมากมาย แต่ก่อนผมเองก็ไม่ได้สนใจเหมือนกัน แล้วทำไมทุกวันนี้มันกลายเป็นชีวิตจิตใจไปเสียแล้ว

จริงอยู่ที่ต้นไม้ไม่มีวิญญาณ จึงไม่มีกรรมที่เป็นตัวส่งผล แต่ผมนั้นมีวิญญาณ มีกรรมเป็นผู้ให้ผล ดังนั้น ถึงจะเป็นต้นที่เขาบอกไม่โต โม่งาม ผมเอามาปลูกเลี้ยงอาจจะงามก็ได้ เพราะว่ามันต่างกรรมต่างวาระ

ดังนั้น ผมคิดว่าถ้าเรามุ่งทำดี หน้าด้านปลูกสลับหมุนเวียนไปเรื่อย ๆ วันหนึ่งเราจะได้เมล็ดพันธุ์ที่ดี ต้นพันธุ์ที่ดี สิ่งเหล่านี้ผมเคยได้รับมาแล้วสมัยศึกษาทดลองเลี้ยงแคคตัส มันไม่แน่นอนหรอก ในการจะได้รับสิ่งใด ๆ มา แต่เราก็ใช้โอกาสในความไม่แน่นอนนี่แหละในการคัดเลือกและพัฒนาพันธุ์ คนก็เช่นกัน เราก็ใช้ความไม่แน่นอนในชีวิตนี่แหละ พัฒนาตนเอง

หนอนในฝักถั่วพุ่ม

หนอนในฝักถั่วพุ่ม

ผมมักจะเจอหนอนในฝักเกือบจะแก่ของถั่วพุ่ม แต่ถ้าฝักอ่อน ๆ จะไม่มี ฝักแก่ไปเลยก็ไม่มีเหมือนกัน

ดังนั้นเวลาจะกินฝักที่เกือบจะแก่นี่จะแกะดูก่อน แต่ถ้าไม่แกะก็คงจะได้โปรตีนเพิ่มจากหนอน สายโปรตีนก็คงชอบ ไม่มีปัญหาอะไร ส่วนตัวผมก็เลี่ยงดีกว่า

หนอนมันจะกินเมล็ดถั่วพุ่มเป็นหลัก เพราะเนื้อในฝักมันไม่ค่อยมี ถ้าจะเอาสบายใจก็เก็บฝักอ่อนกิน เพราะถึงแม้มันจะมีแมลงมาวางไข่ไว้ แต่ตอนนั้นมันก็อาจจะยังไม่ทันโตเป็นตัวก็ได้

เอาเถอะ คิดมากไปก็ปวดหัว ดูเอาให้เหมาะดีกว่า เพราะทุกวันนี้ก็กินหนอนไปเยอะ อยู่ในพวกผักนี่แหละ บางทีล้างออกไม่หมดก็บ่อย

เมล็ดถั่วพุ่ม

เมล็ดพันธุ์ถั่วพุ่ม

เมล็ดถั่วพุ่ม

ช่วงก่อนหน้านี้ฝนตกบ่อย อากาศชื้นเหมือนหน้าฝน ถั่วพุ่มเลยออกดอกออกฝักกันมาเต็มเลย ซึ่งก็ไม่ได้เก็บกินหรอก เก็บเมล็ดดีกว่า เพราะยังมีน้อยอยู่

เมล็ดที่เก็บก็จะเก็บจากฝักแห้งบ้าง ฝักที่เกือบแห้งบ้าง เก็บแล้วเอามาวางตากลมทิ้งไว้เดี๋ยวเมล็ดมันก็จะค่อย ๆ คายน้ำ มีขนาดเล็กลงและแข็งขึ้น ช่วงนั้นค่อยเก็บเข้าซอง

เมล็ดที่เห็นนี่ถ้าไปซื้อเมล็ดแบบซองก็คงต้องเสียเงินอย่างน้อย 10-20 บาทแน่นอน แต่เราเก็บเมล็ดมาปลูกต่ออย่างนี้ได้ คนส่วนมากเขาไม่ค่อยทำกันเพราะมีความเชื่อว่าคุณภาพมันจะตก แต่ผมมีความเชื่ออีกอย่างนะ เชื่อในการเอาตัวรอดตามธรรมชาติ เชื่อว่าเดี๋ยวมันก็พัฒนาตัวเองขึ้นมาเองแหละ ถ้ามันไม่รอด ก็แค่ปลูกไม่ขึ้น ไม่ออกผล เราก็ไม่ได้เมล็ดต่อเท่านั้นเอง แต่ถ้ามันได้ผล ได้เมล็ดต่อ แสดงว่ามันปรับปรุงตัวได้

งานเมล็ดพันธุ์เป็นงานหนึ่งที่จำเป็นต้องทำ แต่ไม่จริงจังนัก เอาไว้ลดรายจ่าย คงไม่ถึงกับต้องไปพัฒนาสายพันธุ์ด้วยการผสมเกสรเองเหมือนอย่างที่เคยเรียนรู้แต่ก่อน ตอนนี้เอาแค่มีปลูกมีกินให้เหมาะกับวิถีชีวิตก็พอแล้ว

ส้มตำ กับวัตถุดิบที่ปลูกเอง

ส้มตำ

ส้มตำ กับวัตถุดิบที่ปลูกเอง

วันก่อนลองทำส้มตำอีก เป็นสูตรแบบที่เขาใส่ทั่วไป เพื่อทดลองและเรียนรู้อะไรบางอย่าง

พอทำเมนูหนึ่งก็จำเป็นต้องกินหลายวัน เพราะวัตถุดิบมันเยอะ แต่พอหลายวันก็มีเน่าเสียไปบ้างก็มี เช่น มะเขือเทศ ถั่วฝักยาว

ก็เลยไปหาวัตถุดิบในสวนว่าพอจะมีอะไรบ้าง ก็มีมะเขือเทศสองลูก ลูกหนึ่งสุกอีกลูกเขียว ลูกหม่อน ถั่วพุ่ม ก็เอามาใส่ส้มตำ

แล้วก็นึกขึ้นได้ว่า ส้มตำนี่จริง ๆ เป็นเมนูจากของใกล้ตัวทั้งนั้นเลยนะ ตอนนี้ยังขาดมะละกอ มะนาว พริก กระเทียม ที่ยังไม่โตบ้าง ยังไม่ได้ปลูกบ้าง แต่ถ้าปลูกครบก็ไม่ต้องวิ่งออกไปหาที่ไหน เก็บกินเอาได้ในสวนนั่นแหละ

หลังจากใส่หม่อนไป ผมเพิ่งจะสังเกตว่าคนเราต้องการเสพรสที่หลากหลาย อย่างรสเปรี้ยวนี้เขาไม่ได้ต้องการเปรี้ยวเดียว ส้มตำนี้มีสามเปรี้ยว คือเปรี้ยวจากมะขามเปียก เปรี้ยวจากมะเขือเทศ เปรี้ยวจากมะนาว และที่ผมใส่ยังไปได้เปรี้ยวจากลูกหม่อนอีก

มันต้องหลากหลายไปไหน เปรี้ยวเดียวไม่ได้หรอ? เดี๋ยววันหลังจะลองเปรี้ยวเดียว ส่วนเค็มหวาน เผ็ดในส้มตำนี่ไม่ค่อยหลากหลายอยู่แล้ว แต่อาจจะมีบางที่เขาทำหลากหลายนะ อย่างในบางเมนูอาหารพริกแห้งก็ต้องมี พริกสดก็ต้องใส่ ความหลากหลายเหล่านี้คนเขาก็เรียกว่าอร่อย แต่ผมว่ามันเป็นความฟุ้งเฟ้อฟุ่มเฟือยนะ

เก็บเมล็ดพันธุ์ถั่วพุ่ม

เก็บเมล็ดพันธุ์ถั่วพุ่ม

เก็บเมล็ดพันธุ์ถั่วพุ่ม

ผมเคยปลูกถั่วพุ่มไว้หนึ่งแปลงเล็ก ๆ ขนาด 4*1 เมตร ผลที่ได้ก็ดีเชียวล่ะ แต่ก็มาเสียตรงที่ปล่อยมันไว้กับฟ้ากับฝนนานไปหน่อย ก็ประมาณ 3 เดือน

แต่กลับมามันก็ยังไม่ถึงกับตาย แค่พิการไปบ้าง ใบไม่มี เหลือแต่ต้นที่ยังมีสีเขียว ๆ พอรดน้ำดูแลไปสักพัก ใบก็เริ่มผลิออกมาใหม่ ไม่นานนักก็ให้ผล คือมีฝักถั่ว แต่ไม่งามหรอก ต้นหนึ่งได้หนึ่งฝักก็ถือว่าเก่งแล้ว กับสภาพของต้นที่มันเป็น

เนื่องจากเมล็ดพันธุ์ชุดนี้ซื้อมา แล้วก็ไม่อยากจะต้องเสียเงินไปซื้ออีก ก็เลยยังไม่เด็ดไปกิน ถึงจะเด็ดไปกินก็ได้ไม่กี่ฝัก เลยคิดจะเก็บเมล็ดไว้ปลูกชุดใหม่น่าจะดีกว่า

แต่การจะไปปล่อยไปตามธรรมชาติ บางทีฝักก็ไม่สมบูรณ์ มักจะมีแมลงมากินตรงกลางฝัก ก็เหมือนจะได้เมล็ดที่ไม่สมบูรณ์ตามไปด้วย

สุดท้ายนึกได้ ไปเจอห่อผ้าที่เขาไว้ห่อของชำร่วย ก็เลยเอามาห่อฝักเลย หนึ่งฝักนี่ก็คงได้ไม่ต่ำกว่า 5 เมล็ด ก็จะลองปลูกต่อดู ขึ้นไม่ขึ้นอย่างไรค่อยว่ากันอีกที ถ้าขึ้นก็ดี จะได้มีปลูกมีกินไปเรื่อย ๆ ไม่ขึ้นก็ลองศึกษากันต่อไป